…στην Αργεντινή η λαϊκή πρωτοβουλία χτίζει την κοινωνική συνοχή με δημιουργικότητα, στα ερείπια των «ναών» της ασύδοτης ιδιωτικής πρωτοβουλίας

Ο Καρλ Μαρξ είχε προτρέψει τους εργαζομένους να σπάσουν τις αλυσίδες τους. Μεταφορικά. Στην Αργεντινή, μετά τη χρεοκοπία στην οποία οδήγησε τη χώρα ο νεοφιλελευθερισμός του προέδρου Μένεμ το 2001, οι εργαζόμενοι το κάνουν κυριολεκτικά. Σπάζουν τις αλυσίδες και τα λουκέτα, ανάβουν τα φώτα και ξαναβάζουν μπροστά τις επιχειρήσεις που εγκατέλειψαν οι ιδιοκτήτες τους φυγαδεύοντας τα κεφάλαιά τους στο εξωτερικό. Το ξενοδοχείο πολυτελείας "Μπάουεν", στο Μπουένος Άιρες, έχει γίνει το σύμβολο του αγώνα τους. Από τότε που το έκλεισαν οι ιδιοκτήτες του, το 2003, τελεί υπό κατάληψη κι έχει γίνει μια επικερδής επιχείρηση που απασχολεί 150 εργαζομένους. Είκοσι όροφοι από χάλυβα και ατσάλι υποδέχονται χιλιάδες τουρίστες κάθε χρόνο. Δύσκολα μπορεί να πιστέψει κανείς πως αυτός ο αστραφτερός ναός της φιλοξενίας είναι κατειλημμένος και λειτουργεί υπό τη διεύθυνση μιας ομάδας εργαζομένων που έχουν κηρυχθεί παράνομοι. Όμως στο Μπουένος Άιρες αυτό δεν είναι κάτι σπάνιο. Περισσότερες από 200 επιχειρήσεις απασχολούν συνολικά 12.000 εργαζομένους, που τις κατέλαβαν όταν οι ιδιοκτήτες τους προσπάθησαν να τους εκβιάσουν βάζοντας λουκέτο. Οι ιδιοκτήτες κατηγορούν τους εργαζομένους για διακεκριμένη κλοπή. Όμως αυτοί επιμένουν ότι απλώς ασκούν το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμά τους στην εργασία. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Γκάρντιαν», ανάμεσα στα εργοστάσια που έχουν καταληφθεί και διευθύνονται από τους εργαζομένους που τα δουλεύουν, ξεχωρίζουν η Ενιαία Συνεργατική Δέρματος, η Ενιαία Ναυπηγοεπικευαστική, τα Σφαγεία Γιαγκουάνε, τα Τρόφιμα Γκέλκο και η Συνεργατική Χαλυβουργία Βιέιτες. Κανείς δεν πίστευε, μέχρι πριν από μερικά χρόνια, πως αυτοί οι τολμηροί εργαζόμενοι θα τα έβγαζαν πέρα. «Δεν ξέραμε πώς θα τα καταφέρναμε χωρίς αφεντικά, αλλά τελικά αποδείξαμε πως μπορούμε να πάμε μπροστά», λέει ο Αντριέν Σεράνο, που εργαζόταν 25 χρόνια στη σοκολατοποιία Αρουφάτ, όταν ο ιδιοκτήτης της την εγκατέλειψε τον Ιανουάριο. Όταν μάλιστα τους έκοψε το ρεύμα, οι εργαζόμενοι δανείστηκαν από έναν γείτονα. Μπόρεσαν όμως να ανταποκριθούν στη ζήτηση και σήμερα κερδίζουν όσα τους επιτρέπουν να διατηρήσουν τη δουλειά τους. «Δεν είμαστε κλέφτες», λέει ο Σεράνο. «Το μόνο που θέλουμε είναι να έχουμε δουλειά».
Η άποψη των παλιών αφεντικών και των δικαστικών αρχών είναι φυσικά διαφορετική. Έτσι κι αλλιώς ήταν αναπόφευκτο να βρεθούν αυτοί οι εργαζόμενοι αντιμέτωποι με το σύστημα. Όμως είναι δύσκολο να πει κανείς ποιος είναι ο κλέφτης και ποιος ο νοικοκύρης, αφού οι εργαζόμενοι μάταια περιμένουν ακόμη να πάρουν τους μισθούς που τους χρωστούν τα παλιά αφεντικά τους- όπως το ίδιο μάταια περιμένει και η κυβέρνηση να πάρει τους χρωστούμενους φόρους. Σήμερα που η οικονομική κρίση ξαναχτυπάει την Αργεντινή, γράφει ο δημοσιογράφος Ανίλ Μούντρα, παρατηρείται ένα νέο κύμα καταλήψεων. Το τελευταίο τετράμηνο έχουν καταληφθεί περισσότερα εργοστάσια από όσα τα τελευταία τέσσερα χρόνια, από αυτό το συνεταιριστικό κίνημα των εργαζομένων που η εφημερίδα «Γκάρντιαν» χαρακτηρίζει εργατική επανάσταση της Αργεντινής».
Ρούσσος Βρανάς
(«ΤΑ ΝΕΑ»)