Αυτά τα λόγια τα άκουσα από τα χείλη του στη μακρινή μου νεότητα. Η φράση αυτή δεν ανήκε σε καμμία από τις ομιλίες του και δεν ξέρω αν την κατέγραψε σε κάποιο από τα βιβλία του. Βγήκε αυθόρμητα σε ένα διάλογο. Εχω σκεφτεί πολύ πάνω σε αυτήν, και κατά την ώρα της διαμόρφωσης υψηλότερων ιδεωδών σε μιά Σχολή Φιλοσοφίας κλασικού τύπου, η παραβολή του κορμού και της βάρκας σφράγισε όλη μου τη σκέψη, τα συναισθήματα και τη δραστηριότητα.
Γενικά οι άνθρωποι μοιάζουν με κορμούς που έχουν ριχθεί στο ποτάμι της ζωής. Στην αρχή ολόκληροι και ξεροί μετά χτυπημένοι και βρεγμένοι, παρασύρονται πάντα προς την κατεύθυνση του ρεύματος, ή προς την αγκαλιά αυτού του ρεύματος που έχουν εκτρέψει οι ισχυροί του Κόσμου... Και πάνε προς τα εκεί!... συγκρουόμενοι σε άχρηστες βιαιότητες, βρώμικοι και λασπωμένοι, χωρίς κατεύθυνση και χωρίς σταθερό λιμάνι, μέχρι να διαλυθούν σε υπολείμματα ξύλου. Εξαφανίζονται από την επιφάνεια αυτού του ποταμού, που δεν παύει να κυλάει, που δεν ξέρουμε από πού προέρχεται και προς τα πού πηγαίνει.Απλοί κορμοί που σύρονται από τη μία όχθη στην άλλη, που βάζουν την αντοχή του ίδιου τους του βάρους ενάντια στο ρεύμα! Το σκοτεινό κοπάδι γλυστράει βγάζοντας τριγμούς στο ακούραστό του κύλημα και όμως ... τόσο κουρασμένο! Την ημέρα το φως επιτρέπει να φαίνεται το μελανό σάπισμα της φλούδας και τη νύχτα η ορδή των σκιών τρέχει πάντα οριζόντια και μόνο, κατα εξαίρεση, κάποιος σηκώνει ένα άκρο προς τα μακρινά αστέρια.Το ποτάμι των κορμών! Κάθε φορά είναι περισσότεροι, συγκρούονται μεταξύ τους, κομματιάζονται...Το ποτάμι των κορμών! Πόσο πολύ έχω σκεφτεί πάνω σε αυτό! Αλλά χρόνο με το χρόνο έμαθα τις σχεδόν ξεχασμένες ξυλουργικές τεχνικές του αδειάσματος, επεξεργασίας και της ελάφρυνσης του ξύλινου όγκου ...αυτού του ξύλου από το οποίο είμαστε όλοι μας φτιαγμένοι. Γρήγορα χτυπήματα με την τσάπα στην επιφάνεια και αναμμένα κάρβουνα μετά, που ανανεώνονται συνέχεια. Η εμπειρία, που ενέπνευσε τους μεγάλους Δασκάλους της Ανθρωπότητας, είναι πάντα οδυνηρή και πολύ μεγάλη. Πρέπει να σκάβουμε βαθιά εκεί που οι εγωισμοί και οι δειλίες πλέκουν τις συστρεφώμενες ίνες τους και οι αυταπάτες σε κάνουν να πιστεύεις ότι εσύ είσαι ο κορμός και κομματιάζεις τον εαυτό σου. Αλλά ο σταθερός εργάτης, ωθούμενος από την θέλησή του, ανώτερη από τα παράπονα της μισοσαπισμένης ύλης, συνεχίζει το έργο του.Σιγά-σιγά ο κάποτε χονδροειδής κορμός γίνεται πλοίο. Στολίζεται η μυτερή πλώρη και η στρογγυλή πρύμνη. Αυτό που ήταν κάποτε πληγή έγινε τώρα ένα καθαρό δοχείο για τη ψυχή που ταξιδεύει.Με τα υπόλοιπα φτιάχτηκαν ευλύγιστα κουπιά που ανάλογα με τη χρήση δίνουν ώθηση και χρησιμεύουν ταυτόχρονα για τιμόνι. Και με άπειρη υπομονή σκαλίζονται οι πλευρές μέχρι να γίνουν ελαφρά και στέρεα ακροστόλια.Και έτσι έχουμε φτιάξει τη βάρκα!Οι κορμοί την κοιτάζουν με έκπληξη και απώθηση. Τους φαίνεται άδεια, ασταθής, περιττή, κωμική, επικίνδυνη, ευδιάλυτη. Γιατί δεν είναι κορμός... Είναι βάρκα! Και επιπλέον, συχνά θα αρμενίζει κόντρα στο ρεύμα. Αυτό κι αν είναι ασυγχώρητο! Να μην είναι της μόδας, να μην αλλάζει χρώμα ανάλογα με τη λάσπη που δέχεται; Να διατηρεί το χρώμα της και να αρμενίζει πάνω από το βούρκο, μόλις αγγίζοντάς τον; Αδιανόητο! Και οι περίεργοι ναύτες;Λένε πως δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Αν είμασταν θα μπορούσαμε να λαθεύουμε όλοι μαζί χωρίς ελπίδα να βοηθήσει ο ένας τον άλλο, πως η ισότητα δεν υπάρχει στη Φύση, ούτε είναι δυνατή ή επιθυμητή. Οτι οι υγιείς διαφορές ομορφαίνουν το σύνολο και το βγάζουν από την πλήξη και από το πνεύμα του κοπαδιού. Λένε, επίσης, ότι οι διάφορες θρησκείες είναι προσαρμογές στον χώρο και στον χρόνο του ιδιου Μηνύματος και ότι, επομένως, καμμία δεν είναι καλύτερη από την άλλη, εφόσον εκτός από το σύντομο μήνυμα, όλα τα άλλα τα έβαλαν οι άνθρωποι με την άγνοια και τις επιθυμίες τους... και ότι αντέγραφαν η μία την άλλη διαμέσου των αιώνων.Διαβεβαιώνουν ότι δεν πιστεύουν στο Θεό, αλλά ότι γνωρίζουν για την ύπαρξή του και ότι αυτή είναι προφανής. Αρκεί να γνωρίζουμε και να βαδίζουμε στις κατάλληλες οδούς για να το ανακαλύψουμε. Οτι η ψυχή είναι αιώνια και άφθαρτη και ότι δεν πρέπει να την συγχέουμε με τα ενδύματά της και με τις μάσκες που υιοθετεί κατά καιρούς. Οτι, αν υπάρχει συγχώρεση, αυτή είναι πέρα από τη λύτρωση σύμφωνα με το νόμο της δράσης και της αντίδρασης και ότι αυτοί είναι μηχανικοί νόμοι της Φύσης: όποιος σπέρνει σιτάρι, αργά ή γρήγορα σιτάρι θα μαζέψει, και όποιος σπέρνει αγκάθια, μόνο αγκάθια θα μαζέψει.Το θαύμα δεν υπάρχει σαν τέτοιο, υπάρχουν μόνο επίπεδα γνώσης. Το φαινομενικό είναι δευτερεύον. Ο βαβυλώνιος ιερέας που θάμπωνε με τις μικρές τεχνητές του αστραπές που πηδούσαν από το ένα χέρι στο άλλο, θα ήταν σήμερα ένας απλός ηλεκτρολόγος. Και ο Αγιος Πατρίκιος, ένας χημικός που θα ήξερε τι γίνεται όταν ρίχνουμε νερό πάνω στον άσπρο φώσφορο ή στον ασβέστη.Ο ναύτης της βάρκας δεν χρειάζεται δεκανίκια ψεμμάτων. Ψάχνει και βρίσκει σιγά-σιγά την αλήθεια. Βάζει την προσπάθειά του στα κουπιά και διακρίνει πράγματα που οι άλλοι δεν βλέπουν αφού κωπηλατεί ενάντια στο ρεύμα. Κωπηλατεί στο νερό μέχρι να φθάσει στις αγνές και αμόλυντες πηγές του. Εχει ενθουσιασμό στην Ψυχή του και του αρέσει το γέλιο και τα όμορφα πράγματα.Τον ενοχλούν οι κακόηχοι θόρυβοι και του αρέσουν οι όμορφες μελωδίες του Στράους, οι καθεδρικοί των φώτων και των σκιών του Βάγκνερ και οι σονάτες του Μότσαρτ. Δεν υποκρίνεται ότι βλέπει πανοράματα πέρα από το συνοθύλευμα ματιών, μυτών και ούρων των μοντερνιστών και προτιμάει να περπατά στο χιόνι με το Γκόγια, να κοιτάζει τους γκρίζους ουρανούς του Βελάσκουεθ, να εκπλήσσεται από τα κρυστάλλινα δάκρυα ενός Γκρέκο ή να χάνεται στους φανταστικούς δρόμους των τοιχογραφιών της Πομπηίας.Δεν πιστεύει ότι τα ναρκωτικά είναι καλό, αλλά κακό, γιατί αυτοί που τα χρησιμοποιούν, γίνονται σαν εκφυλισμένα ζώα που κλέβουν και σκοτώνουν για να συνεχίσουν να παίρνουν τη δόση τους. Ούτε στο βρώμικο μεθύσι της υψωμένης κραυγής και του υπόκωφου ρέψιμου.Πιστεύει στην αρμονική και ζωτική τάξη που ξεπερνάει τον τυφλό μηχανισμό προγραμμάτων κατασκευασμένων από άλλους. Πιστεύει στην ελευθερία και διερωτάται κατά πόσον υπάρχουν ακόμα άτομα που την εκτιμούν και που σέβονται την ελευθερία των άλλων. Πιστεύει στη βούληση, στην καλοσύνη και στην δικαιοσύνη και ότι ένας κόσμος χωρίς αυτές τις αρετές είναι μια μπάλλα από λάσπη στην οποία πρέπει να δώσουμε αρμονικές γραμμές υπερνικώντας την αντίσταση της χονδροειδούς ύλης. Πιστεύει σε ένα νέο και καλύτερο κόσμο... αλλά για να παρουσιαστεί αυτός στον ορίζοντά μας, πρέπει να υπάρχουν πολλοί κωπηλάτες, νέοι και καλύτεροι. Αυτοί που εγκαταλείπονται στο ποτάμι της ζωής, μέσα σε αδυναμίες και κλάμματα σύρονται αδυσώπητα προς τη δική τους φυσική, ψυχική και νοητική καταστροφή.Πιστεύει σε μιά επιστήμη στην υπηρεσία του Ανθρώπου, του ζώου, του φυτού και, πάνω από όλα του Πλανήτη στην συνολική του έκφραση, γιατί είναι το κοσμικό μας σπίτι και εμείς το γκρεμίζουμε και διαταράσσουμε την ισορροπία του. Πιστεύει ότι οι ήδη απαρχαιωμένες και άχρηστες δομές πρέπει να δώσουν θέση σε άλλες νέες και δυνατές, χωρίς κόμπλεξ και περιορισμούς που μυρίζουν σαπίλα, αφού αποτελούν πτώματα τα μέλη των οποίων η γαλβανική δύναμη του χρήματος και της εξουσίας κάνει να συστέλλονται σε μια τρομακτική παρωδία ζωής.Και, πάνω από όλα, οι κωπηλάτες πιστεύουν στον εαυτό τους και στη βάρκα που κατασκεύασαν.
Γενικά οι άνθρωποι μοιάζουν με κορμούς που έχουν ριχθεί στο ποτάμι της ζωής. Στην αρχή ολόκληροι και ξεροί μετά χτυπημένοι και βρεγμένοι, παρασύρονται πάντα προς την κατεύθυνση του ρεύματος, ή προς την αγκαλιά αυτού του ρεύματος που έχουν εκτρέψει οι ισχυροί του Κόσμου... Και πάνε προς τα εκεί!... συγκρουόμενοι σε άχρηστες βιαιότητες, βρώμικοι και λασπωμένοι, χωρίς κατεύθυνση και χωρίς σταθερό λιμάνι, μέχρι να διαλυθούν σε υπολείμματα ξύλου. Εξαφανίζονται από την επιφάνεια αυτού του ποταμού, που δεν παύει να κυλάει, που δεν ξέρουμε από πού προέρχεται και προς τα πού πηγαίνει.Απλοί κορμοί που σύρονται από τη μία όχθη στην άλλη, που βάζουν την αντοχή του ίδιου τους του βάρους ενάντια στο ρεύμα! Το σκοτεινό κοπάδι γλυστράει βγάζοντας τριγμούς στο ακούραστό του κύλημα και όμως ... τόσο κουρασμένο! Την ημέρα το φως επιτρέπει να φαίνεται το μελανό σάπισμα της φλούδας και τη νύχτα η ορδή των σκιών τρέχει πάντα οριζόντια και μόνο, κατα εξαίρεση, κάποιος σηκώνει ένα άκρο προς τα μακρινά αστέρια.Το ποτάμι των κορμών! Κάθε φορά είναι περισσότεροι, συγκρούονται μεταξύ τους, κομματιάζονται...Το ποτάμι των κορμών! Πόσο πολύ έχω σκεφτεί πάνω σε αυτό! Αλλά χρόνο με το χρόνο έμαθα τις σχεδόν ξεχασμένες ξυλουργικές τεχνικές του αδειάσματος, επεξεργασίας και της ελάφρυνσης του ξύλινου όγκου ...αυτού του ξύλου από το οποίο είμαστε όλοι μας φτιαγμένοι. Γρήγορα χτυπήματα με την τσάπα στην επιφάνεια και αναμμένα κάρβουνα μετά, που ανανεώνονται συνέχεια. Η εμπειρία, που ενέπνευσε τους μεγάλους Δασκάλους της Ανθρωπότητας, είναι πάντα οδυνηρή και πολύ μεγάλη. Πρέπει να σκάβουμε βαθιά εκεί που οι εγωισμοί και οι δειλίες πλέκουν τις συστρεφώμενες ίνες τους και οι αυταπάτες σε κάνουν να πιστεύεις ότι εσύ είσαι ο κορμός και κομματιάζεις τον εαυτό σου. Αλλά ο σταθερός εργάτης, ωθούμενος από την θέλησή του, ανώτερη από τα παράπονα της μισοσαπισμένης ύλης, συνεχίζει το έργο του.Σιγά-σιγά ο κάποτε χονδροειδής κορμός γίνεται πλοίο. Στολίζεται η μυτερή πλώρη και η στρογγυλή πρύμνη. Αυτό που ήταν κάποτε πληγή έγινε τώρα ένα καθαρό δοχείο για τη ψυχή που ταξιδεύει.Με τα υπόλοιπα φτιάχτηκαν ευλύγιστα κουπιά που ανάλογα με τη χρήση δίνουν ώθηση και χρησιμεύουν ταυτόχρονα για τιμόνι. Και με άπειρη υπομονή σκαλίζονται οι πλευρές μέχρι να γίνουν ελαφρά και στέρεα ακροστόλια.Και έτσι έχουμε φτιάξει τη βάρκα!Οι κορμοί την κοιτάζουν με έκπληξη και απώθηση. Τους φαίνεται άδεια, ασταθής, περιττή, κωμική, επικίνδυνη, ευδιάλυτη. Γιατί δεν είναι κορμός... Είναι βάρκα! Και επιπλέον, συχνά θα αρμενίζει κόντρα στο ρεύμα. Αυτό κι αν είναι ασυγχώρητο! Να μην είναι της μόδας, να μην αλλάζει χρώμα ανάλογα με τη λάσπη που δέχεται; Να διατηρεί το χρώμα της και να αρμενίζει πάνω από το βούρκο, μόλις αγγίζοντάς τον; Αδιανόητο! Και οι περίεργοι ναύτες;Λένε πως δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Αν είμασταν θα μπορούσαμε να λαθεύουμε όλοι μαζί χωρίς ελπίδα να βοηθήσει ο ένας τον άλλο, πως η ισότητα δεν υπάρχει στη Φύση, ούτε είναι δυνατή ή επιθυμητή. Οτι οι υγιείς διαφορές ομορφαίνουν το σύνολο και το βγάζουν από την πλήξη και από το πνεύμα του κοπαδιού. Λένε, επίσης, ότι οι διάφορες θρησκείες είναι προσαρμογές στον χώρο και στον χρόνο του ιδιου Μηνύματος και ότι, επομένως, καμμία δεν είναι καλύτερη από την άλλη, εφόσον εκτός από το σύντομο μήνυμα, όλα τα άλλα τα έβαλαν οι άνθρωποι με την άγνοια και τις επιθυμίες τους... και ότι αντέγραφαν η μία την άλλη διαμέσου των αιώνων.Διαβεβαιώνουν ότι δεν πιστεύουν στο Θεό, αλλά ότι γνωρίζουν για την ύπαρξή του και ότι αυτή είναι προφανής. Αρκεί να γνωρίζουμε και να βαδίζουμε στις κατάλληλες οδούς για να το ανακαλύψουμε. Οτι η ψυχή είναι αιώνια και άφθαρτη και ότι δεν πρέπει να την συγχέουμε με τα ενδύματά της και με τις μάσκες που υιοθετεί κατά καιρούς. Οτι, αν υπάρχει συγχώρεση, αυτή είναι πέρα από τη λύτρωση σύμφωνα με το νόμο της δράσης και της αντίδρασης και ότι αυτοί είναι μηχανικοί νόμοι της Φύσης: όποιος σπέρνει σιτάρι, αργά ή γρήγορα σιτάρι θα μαζέψει, και όποιος σπέρνει αγκάθια, μόνο αγκάθια θα μαζέψει.Το θαύμα δεν υπάρχει σαν τέτοιο, υπάρχουν μόνο επίπεδα γνώσης. Το φαινομενικό είναι δευτερεύον. Ο βαβυλώνιος ιερέας που θάμπωνε με τις μικρές τεχνητές του αστραπές που πηδούσαν από το ένα χέρι στο άλλο, θα ήταν σήμερα ένας απλός ηλεκτρολόγος. Και ο Αγιος Πατρίκιος, ένας χημικός που θα ήξερε τι γίνεται όταν ρίχνουμε νερό πάνω στον άσπρο φώσφορο ή στον ασβέστη.Ο ναύτης της βάρκας δεν χρειάζεται δεκανίκια ψεμμάτων. Ψάχνει και βρίσκει σιγά-σιγά την αλήθεια. Βάζει την προσπάθειά του στα κουπιά και διακρίνει πράγματα που οι άλλοι δεν βλέπουν αφού κωπηλατεί ενάντια στο ρεύμα. Κωπηλατεί στο νερό μέχρι να φθάσει στις αγνές και αμόλυντες πηγές του. Εχει ενθουσιασμό στην Ψυχή του και του αρέσει το γέλιο και τα όμορφα πράγματα.Τον ενοχλούν οι κακόηχοι θόρυβοι και του αρέσουν οι όμορφες μελωδίες του Στράους, οι καθεδρικοί των φώτων και των σκιών του Βάγκνερ και οι σονάτες του Μότσαρτ. Δεν υποκρίνεται ότι βλέπει πανοράματα πέρα από το συνοθύλευμα ματιών, μυτών και ούρων των μοντερνιστών και προτιμάει να περπατά στο χιόνι με το Γκόγια, να κοιτάζει τους γκρίζους ουρανούς του Βελάσκουεθ, να εκπλήσσεται από τα κρυστάλλινα δάκρυα ενός Γκρέκο ή να χάνεται στους φανταστικούς δρόμους των τοιχογραφιών της Πομπηίας.Δεν πιστεύει ότι τα ναρκωτικά είναι καλό, αλλά κακό, γιατί αυτοί που τα χρησιμοποιούν, γίνονται σαν εκφυλισμένα ζώα που κλέβουν και σκοτώνουν για να συνεχίσουν να παίρνουν τη δόση τους. Ούτε στο βρώμικο μεθύσι της υψωμένης κραυγής και του υπόκωφου ρέψιμου.Πιστεύει στην αρμονική και ζωτική τάξη που ξεπερνάει τον τυφλό μηχανισμό προγραμμάτων κατασκευασμένων από άλλους. Πιστεύει στην ελευθερία και διερωτάται κατά πόσον υπάρχουν ακόμα άτομα που την εκτιμούν και που σέβονται την ελευθερία των άλλων. Πιστεύει στη βούληση, στην καλοσύνη και στην δικαιοσύνη και ότι ένας κόσμος χωρίς αυτές τις αρετές είναι μια μπάλλα από λάσπη στην οποία πρέπει να δώσουμε αρμονικές γραμμές υπερνικώντας την αντίσταση της χονδροειδούς ύλης. Πιστεύει σε ένα νέο και καλύτερο κόσμο... αλλά για να παρουσιαστεί αυτός στον ορίζοντά μας, πρέπει να υπάρχουν πολλοί κωπηλάτες, νέοι και καλύτεροι. Αυτοί που εγκαταλείπονται στο ποτάμι της ζωής, μέσα σε αδυναμίες και κλάμματα σύρονται αδυσώπητα προς τη δική τους φυσική, ψυχική και νοητική καταστροφή.Πιστεύει σε μιά επιστήμη στην υπηρεσία του Ανθρώπου, του ζώου, του φυτού και, πάνω από όλα του Πλανήτη στην συνολική του έκφραση, γιατί είναι το κοσμικό μας σπίτι και εμείς το γκρεμίζουμε και διαταράσσουμε την ισορροπία του. Πιστεύει ότι οι ήδη απαρχαιωμένες και άχρηστες δομές πρέπει να δώσουν θέση σε άλλες νέες και δυνατές, χωρίς κόμπλεξ και περιορισμούς που μυρίζουν σαπίλα, αφού αποτελούν πτώματα τα μέλη των οποίων η γαλβανική δύναμη του χρήματος και της εξουσίας κάνει να συστέλλονται σε μια τρομακτική παρωδία ζωής.Και, πάνω από όλα, οι κωπηλάτες πιστεύουν στον εαυτό τους και στη βάρκα που κατασκεύασαν.