Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010

Κοινωνική ανατροπή με εκπληκτική μουσική μύηση στη μακρινή Βενεζουέλα


Στη μακρινή Βενεζουέλα εδώ και 30-τόσα χρόνια ξεκίνησε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, το El Sistema (Fundacion del Estado para el Sistema Nacional de las Orquestas Juveniles e Infantiles de Venezuela). Ένας ντόπιος μουσικός, ο Χοσέ Αμπρέου, βάλθηκε να μαζέψει παιδάκια στις πιο φτωχές, τις πιο απομακρυσμένες περιοχές, τις πιο βουτηγμένες στο έγκλημα και στο πάρε-δώσε των ναρκωτικών και να τα κάνει μουσικούς. Το πράγμα προχώρησε σιγά-σιγά, χωρίς λεφτά και άρχισε να αποδίδει καρπούς. Πέρασαν τα χρόνια, 250.000 (!) παιδάκια έμαθαν μουσική, και άρχισαν να φτιάχνονται σχολικές ορχήστρες. Οι ορχήστρες σε όλη τη χώρα ξεπέρασαν τις 100 και από αυτές οι 90 είναι συμφωνικές. Οι καλύτεροι από αυτούς τους νεαρούς μουσικούς μαζεύονται σε κεντρικές ορχήστρες, με κορυφή την Ορχήστρα Σιμόν Μπολιβάρ, που αυτή την εποχή διευθύνει άλλο ένα προϊόν del Sistema, ο 28χρονος μαέστρος Γουστάβο Ντουνταμέλ, που είναι επίσης εδώ και λίγους μήνες ο νέος μαέστρος της Φιλαρμονικής του Λος Άντζελες.
Έκαναν τουρνέ οι Βενεζουελάνοι πιτσιρικάδες με τον πιτσιρικά μαέστρο τους και παίξανε και στο Σάλτσμπουργκ. Μάλλον καλά θα έπαιξαν, γιατί οι απαιτητικοί Σαλτσμπουργκαίοι ζήτησαν και ανκόρ. Ξεκίνησε το ανκόρ με ένα ταρατατζούμ κάπως οικείο και με την πρώτη φράση των εγχόρδων οι Σαλτσμπουργκαίοι αναγνώρισαν το κομμάτι και χειροκρότησαν. Μάλλον δεν περίμεναν, ότι οι Ινδιάνοι πιτσιρικάδες θα τολμούσαν να παίξουν Στράους και μάλιστα στην Αυστρία. Και κάνει zoom-out η κάμερα και θολώνει ο νους. Πρόκειται για μεγάλη ορχήστρα, διπλή, καμιά διακοσαριά άτομα. Και παίζουν καλά οι άτιμοι.
http://www.youtube.com/watch?v=zKIChxFCGn4&feature=player_embedded

Συνεπώς ενδιαφερόμεθα, διαβάζουμε, ψάχνουμε. Και βρίσκουμε ένα βιντεάκι από μία απονομή, με τους Ινδιάνους live από το Καράκας. Μόνο που δεν είναι οι Σιμον Μπολιβάροι που είναι πιτσιρικάδες μεν, αλλά γύρω στα 20-25. Είναι οι από κάτω τους, αυτοί που πάνε ακόμα σχολείο. Η Ορχήστρα «Τερέσα Καρρένιο», έτσι τους λένε. Παιδάκια μικρά, μερικά εμφανώς αμούστακα. Ξεκινούν με Σοστακόβιτς, από τη 10η Συμφωνία το 2ο μέρος, που οι ειδικοί λένε, ότι είναι ένα αποτρόπαιο μουσικό πορτραίτο του Στάλιν. Είναι ένα κομμάτι πολύ γρήγορο, βίαιο, άγριο, με εξαιρετικά απαιτητικά περάσματα, ειδικά για τα πνευστά, και ειδικότερα για τα ξύλινα, με πανδύσκολο ανσάμπλ. Τα μαθητούδια είναι ντυμένα με τα καθημερινά τους ρούχα, τα τζην τους τα σκισμένα, τα χαϊμαλιά τους, ό,τι φοράνε τα παιδιά σήμερα. Και παίζουν ηρωικά, ούτε μία νότα δεν φεύγει.
Χειροκροτήματα, περνάμε στο επόμενο κομμάτι, έναν (άγνωστό μου) Χορό ενός (αγνώστου μου) συνθέτη από το Μεξικό, ονόματι Αρτούρο Μάρκες. Τα Ινδιανάκια έχουν αλλάξει στο μεταξύ, έχουν φορέσει τη φόρμα της Εθνικής τους ομάδας, της Εθνικής Βενεζουέλας. Το κομμάτι είναι εξαιρετικό με τη ρυθμική αγωγή, που θα περίμενε κανείς από έναν χορό λατινοαμερικάνικο να ξεπροβάλλει, καθώς η μουσική προχωρεί και τα παιδάκια παίζουν με ορμή. Μπαίνουμε στο τελευταίο θέμα του χορού και καθώς η κάμερα απλώνει, συνειδητοποιείς, ότι βλέπεις πάλι μια μεγάλη ορχήστρα, ίσως να μη φτάνει τα 200 άτομα των Μπολιβάρων, αλλά τα 150 τα ζυγώνει σίγουρα. Μα πώς παίζουν τόσο καλά, τόσα πολλά άτομα μαζί; Το κομμάτι κορυφώνεται και τα παιδάκια σείονται, τα δοξάρια -δάσος ολόκληρο- πηγαινοέρχονται σαν να τα δέρνει καταιγίδα κι όμως ούτε μισή νότα δεν ξεφεύγει ποτέ και να, φτάνουν τα τελευταία μέτρα και τα παιδάκια σηκώνονται όρθια και τελειώνουν το κομμάτι παίζοντας και χορεύοντας μαζί.
http://www.youtube.com/watch?v=amSqQ5XNaGE&feature=player_embedded

Ωραία περάσατε; Εγώ να δείτε. Ας προσγειωθούμε λοιπόν στη χώρα των σκατάδων. Είναι μια χώρα, που τα παιδάκια τα λένε Περικλήδες, Νεφέλες, Ιάσονες και Ιόλες. Παλιά χώρα, με ιστορία· όμορφη χώρα. Και οι Περικλήδες με τις Ιόλες μεγαλώνουν ακούγοντας Βίσση, παίζοντας Πάμε Στοίχημα, βλέποντας Τατιάνα Πουτανίδου, ακούγοντας τους γονείς τους να λένε πόσο καλύτερη είναι η δικιά τους μαιζονέτα από τη μαιζονέτα των Χατζηπαπαραίων και ονειρεύονται να γίνουν μοντέλα. Ή μάνατζερ! Ή να τα προσλάβουν στα Stage... Στη χώρα αυτή υπάρχουν κάτι ορχηστρούλες, που η και καλά καλύτερη στις καλές της βραδιές κάνει ένα φάλτσο ανά δεκάλεπτο και στις άσχημες κάνει μόνο φάλτσα. Η λέξη «μουσικός» συνήθως σημαίνει «μπουζουξής», ο κύριος και η κυρία Χατζηπαπάρα πετάει γαρδένιες στον ΛεΠα, ο Περικλής βολοδέρνει στις καφετέριες και η Ιόλη διαβάζει, ότι η Μακρυπούλια τα έφτιαξε με τον Νίνο και μετά οραματίζεται να βγει ως γλάστρα στη Μενεγάκη.
Το κατά κεφαλήν εισόδημα της Βενεζουέλας είναι το μισό από της χώρας των σκατάδων, που επί πλέον έχει χρεωκοπήσει.
(Αλιεύσαμε το εξαιρετικό αυτό -ανυπόγραφο- κείμενο από το Διαδίκτυο, όπου κυκλοφορεί υπό τον τίτλο: Νικόλας - Κάποτε στην Ανατολή και Δύση)
http://www.freeinquiry.gr/
15.1.2010