Κανένας γονιός δεν θέλει να βλέπει το παιδί του να κάνει
λάθη στην ορθογραφία ή να αποτυγχάνει σε ένα διαγωνισμό. Όμως οι ειδικοί μας
διαβεβαιώνουν ότι η αποτυχία, μπορεί να μετατραπεί σε πολύτιμη μαθησιακή
εμπειρία που πραγματικά βελτιώνει την ικανότητα του παιδιού να πετύχει στο
μέλλον.
Η αλήθεια είναι ότι γενικά η αποτυχία μπορεί να προκαλέσει επώδυνα συναισθήματα, σε ένα παιδί (ή σε έναν ενήλικο) όπως θυμό, απογοήτευση ή χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Και βέβαια ο τρόπος με τον οποίο το παιδί σας βιώνει αυτά τα συναισθήματα έχει να κάνει με την ηλικία και την ωριμότητά του. Μπορεί, ωστόσο, να μάθει να αναγνωρίζει και να χειρίζεται αυτά τα συναισθήματα και με θετικό τρόπο μας λέει η ειδική ψυχολόγος Michele Borba στο βιβλίο της The Big Book of Parenting Solutions. Και βέβαια να κάνει την αποτυχία ένα καλό μάθημα για την επιτυχία. Άλλωστε όπως λέει ο γνωστός συγγραφέας Vic Johnson: «Στην ζωή δεν υπάρχουν λάθη, μόνο μαθήματα»
Πως να τους μάθετε να μην φοβούνται τα λάθη τους...
Τα παιδιά μαθαίνουν πρώτα από εμάς. Τα παιδιά βλέπουν και αξιολογούν πως αποδεχόμαστε και χειριζόμαστε εμείς την αποτυχία και αυτό επηρεάζει την δική τους αντίδραση. Αν θυμώνουμε βίαια σε περίπτωση που χάσουμε την προαγωγή ή εκνευριζόμαστε με το δάσκαλο του παιδιού λόγω μιας πράξης του ή αμέλειάς του, τότε τα παιδιά μπορεί να αντιγράψουν αυτή τη συμπεριφορά όταν αντιμετωπίζουν τις δικές τους αποτυχίες.
Τι μπορεί να μάθει το παιδί από τα λάθη του;
Με τα λάθη το παιδί μαθαίνει να επεξεργάζεται τα συναισθήματα του. Και εσείς θα πρέπει να το βοηθήσετε να το κάνει σε ασφαλές πλαίσιο. Σύμφωνα με την Michele Borba όταν ένα παιδί χάνει σε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι, για παράδειγμα, που παίζει στο σπίτι με τον γονιό του, είναι πολύ πιο εύκολο και πιο ελεγχόμενο ως εμπειρία, από το να χάσει σε ένα δημόσιο περιβάλλον, π.χ. σε ένα διαγώνισμα ή σε έναν αθλητικό αγώνα. Στο σπίτι, μπορεί να «εξασκηθεί» με ασφάλεια σε τέτοιου είδους συναισθήματα και καταστάσεις. Αυτό θα το βοηθήσει να συνηθίσει στον ανταγωνισμό, αλλά σαφώς με πιο ήπιο τρόπο.
Με τα λάθη το παιδί μαθαίνει να επεξεργάζεται τα συναισθήματα του. Και εσείς θα πρέπει να το βοηθήσετε να το κάνει σε ασφαλές πλαίσιο. Σύμφωνα με την Michele Borba όταν ένα παιδί χάνει σε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι, για παράδειγμα, που παίζει στο σπίτι με τον γονιό του, είναι πολύ πιο εύκολο και πιο ελεγχόμενο ως εμπειρία, από το να χάσει σε ένα δημόσιο περιβάλλον, π.χ. σε ένα διαγώνισμα ή σε έναν αθλητικό αγώνα. Στο σπίτι, μπορεί να «εξασκηθεί» με ασφάλεια σε τέτοιου είδους συναισθήματα και καταστάσεις. Αυτό θα το βοηθήσει να συνηθίσει στον ανταγωνισμό, αλλά σαφώς με πιο ήπιο τρόπο.
Τα λάθη θα το βοηθήσουν να μάθει και να βελτιωθεί
Η ήττα σε ένα παιχνίδι, μπορεί να είναι ιδιαίτερα γόνιμη, αν μέσα από αυτή το παιδί αρχίσει να σκέφτεται τα λάθη του και τρόπους να τα διορθώσει. Ιδιαίτερα σε παιχνίδια στρατηγικής (και όχι τύχης), μπορείτε μετά να του εξηγήσετε το λάθος και να σκεφτείτε μαζί τι θα μπορούσε να είχε κάνει διαφορετικά.
Η ήττα σε ένα παιχνίδι, μπορεί να είναι ιδιαίτερα γόνιμη, αν μέσα από αυτή το παιδί αρχίσει να σκέφτεται τα λάθη του και τρόπους να τα διορθώσει. Ιδιαίτερα σε παιχνίδια στρατηγικής (και όχι τύχης), μπορείτε μετά να του εξηγήσετε το λάθος και να σκεφτείτε μαζί τι θα μπορούσε να είχε κάνει διαφορετικά.
Τα λάθη θα το βοηθήσουν να χτίσει αυτοπεποίθηση
Αντίθετα από ό,τι νομίζουμε, η αυτοπεποίθηση δεν αποκτάται από τις συνεχείς νίκες. Η αυτοπεποίθηση χτίζεται με την επιτυχία που έρχεται μετά από προσπάθεια. Η καλύτερη ανταμοιβή έρχεται όταν κάποιος έχει βιώσει την ήττα, έχει προσπαθήσει και τελικά έχει βρει τρόπους να επιτύχει. Αντίθετα, η εύκολη νίκη δίνει μια μη ρεαλιστική άποψη για τον εαυτό του αφού στον έξω ανταγωνιστικό κόσμο κανείς δεν θα χαρίσει ποτέ τη νίκη.
Και το χειρότερο, οι συνεχείς και εύκολες χαρισμένες νίκες υποσκάπτουν στην πραγματικότητα την αυτοπεποίθηση του παιδιού, αφού του δίνουν εντελώς εσφαλμένη εικόνα για τις πραγματικές του ικανότητες, που όταν κληθεί να τις επιστρατεύσει, θα διαπιστώσει ότι δεν είναι τόσο μεγάλες όσο το αφήναμε να πιστεύει.
Αντίθετα από ό,τι νομίζουμε, η αυτοπεποίθηση δεν αποκτάται από τις συνεχείς νίκες. Η αυτοπεποίθηση χτίζεται με την επιτυχία που έρχεται μετά από προσπάθεια. Η καλύτερη ανταμοιβή έρχεται όταν κάποιος έχει βιώσει την ήττα, έχει προσπαθήσει και τελικά έχει βρει τρόπους να επιτύχει. Αντίθετα, η εύκολη νίκη δίνει μια μη ρεαλιστική άποψη για τον εαυτό του αφού στον έξω ανταγωνιστικό κόσμο κανείς δεν θα χαρίσει ποτέ τη νίκη.
Και το χειρότερο, οι συνεχείς και εύκολες χαρισμένες νίκες υποσκάπτουν στην πραγματικότητα την αυτοπεποίθηση του παιδιού, αφού του δίνουν εντελώς εσφαλμένη εικόνα για τις πραγματικές του ικανότητες, που όταν κληθεί να τις επιστρατεύσει, θα διαπιστώσει ότι δεν είναι τόσο μεγάλες όσο το αφήναμε να πιστεύει.
Με τα λάθη αποκτά κατανόηση
Το παιδί που χάνει, μπορεί να καταλάβει πώς αισθάνεται ένας φίλος του που έχασε σε ένα παιχνίδι. Αυτό θα βοηθήσει να μην είναι ειρωνικός ή κοροϊδευτικός με όσους χάνουν και να μπορεί να κατανοήσει τα συναισθήματα των άλλων.
Το παιδί που χάνει, μπορεί να καταλάβει πώς αισθάνεται ένας φίλος του που έχασε σε ένα παιχνίδι. Αυτό θα βοηθήσει να μην είναι ειρωνικός ή κοροϊδευτικός με όσους χάνουν και να μπορεί να κατανοήσει τα συναισθήματα των άλλων.
Τα λάθη βοηθούν στον αυτοέλεγχο
Η διατήρηση της ψυχραιμίας σε δύσκολες καταστάσεις είναι πολύ σημαντική, ιδιαίτερα για τα αγόρια που είναι πιο ευέξαπτα και ανταγωνιστικά. Μια ήττα θα βοηθήσει το κάθε παιδί να ωριμάσει και να μάθει να αποδέχεται ήρεμα ακόμη και πράγματα που δεν του είναι τόσο ευχάριστα.
Σχετικό:
Η διατήρηση της ψυχραιμίας σε δύσκολες καταστάσεις είναι πολύ σημαντική, ιδιαίτερα για τα αγόρια που είναι πιο ευέξαπτα και ανταγωνιστικά. Μια ήττα θα βοηθήσει το κάθε παιδί να ωριμάσει και να μάθει να αποδέχεται ήρεμα ακόμη και πράγματα που δεν του είναι τόσο ευχάριστα.
Σχετικό:
